Chociaż węgorz europejski umieszczony jest na liście zwierząt krytycznie zagrożonych wyginięciem, to ludzie cały czas eksploatują jego zasoby. Przekładają chęć zysku ponad potrzebę zachowania populacji. Tymczasem ryba pozostawia przed nami wiele tajemnic, które warto by było odkryć zanim całkowicie wyginie. Sprawdź, dlaczego węgorze są tak wyjątkowe i co warto o nich wiedzieć!
Węgorz europejski – charakterystyka
Węgorz europejski jest rybą dwuśrodowiskową. Cechuje się wędrownym charakterem. Jego wędrówki odbywają się nocą. Ciekawy jest fakt, że środowiskiem naturalnym węgorza jest woda, ale potrafi on przeżyć również na lądzie. Potrzebuje do tego wilgotnego podłoża, po którym pełza niczym wąż. Ryba po wyjściu z wody potrafi pełzać po lądzie nawet kilka kilometrów. Wówczas oddycha poprzez skórę. Młode osobniki wykształciły w sobie umiejętność pełzania po skałach pionowo ku górze.
Wygląd
Węgorz europejski charakteryzuje się długim, wężowatym, wydłużonym i walcowatym kształtem. Ciało ryby pokryte jest grubą warstwą śluzu. Ryba przybiera kolor zielonobrązowy lub szarobrązowy. Spód węgorza jest żółtawy lub srebrzysty. Zaraz za odbytem ciało ryby wędrownej staje się spłaszczone bocznie. Węgorz pokryty jest bardzo drobną łuską, która jest ukryta w skórze. Jego otwór gębowy wyposażony został w kilka rzędów ostrych zębów. Co ciekawe, węgorze nie posiadają płetw brzusznych, natomiast ich płetwy grzbietowa, ogonowa i odbytowa są ze sobą połączone.
Dorosłe osobniki potrafią osiągnąć długość sięgającą do 130 centymetrów, ale te łowione najczęściej mają około 50 centymetrów i do 2 kilogramów.
Kiedy w okresie jesiennym dorosłe osobniki węgorza zmieniają swoje ubarwienie na srebrzyste i powiększają się ich oczy to znak, że mamy do czynienia z węgorzem srebrzystym.
Odżywianie
Węgorze są gatunkiem mięsożernym. Drapieżniki polują na małe ryby, raki, faunę denną, ślimaki, ikrę ryb oraz padlinę. Młode węgorze zjadają drobny plankton zwierzęcy i larwy owadów.
Rozmnażanie
Cykl życiowy węgorzy jest szczególny i niezwykle ciekawy. Przede wszystkim gatunek jest długowiecznym. Ryby potrafią dożyć nawet 88 lat. Larwy węgorza wykluwają się z ikry w Morzu Sargassowym, zachodniej części Oceanu Atlantyckiego. Tam przemieniają się w tak zwane węgorze szkliste, które unoszone są przez Prąd Zatokowy (Golfstrom) docierają do przybrzeżnych wód europejskich. Stamtąd rzekami wpływają do słodkich wód śródlądowych, gdzie spędzają większą część swojego życia. Dorosłe węgorze migrują w dół rzek aż do samego morza, skąd udają się na tarło do Morza Sargassowego.
Występowanie
Chociaż węgorza można spotkać we wszystkich wodach, to ryba preferuje ciepło, wysoki stopień zarośnięcia i muliste dno. Czasami węgorze występują też w rzekach o wartkim nurcie. Ryba występuje w niemalże całej Europie, Azji Mniejszej oraz północnej części Afryki.
Połowy
Węgorze lubią parną i gorącą pogodę. Z tego względu najlepsze brania są w nocy oraz podczas upalnych popołudni. Największe szanse na udane połowy rozpoczynają się na początku wiosny i kończą późną jesienią.
Dobrą przynętą na węgorze są czerwone robaki, rosówki, małe rybki, raki oraz kawałki wątroby. Za zanętę może służyć pellet na węgorza lub krwista zmielona wątróbka zmieszana z ziemią.
Węgorz jest rybą przydenną, dlatego poleca się jego łowienie za pomocą metody gruntowej. Niektórzy próbują swoich sił w metodzie spławikowej. Węgorz jest szybką i zwinną rybą, która owija swoje ciało wokół wodorostów i gałęzi. Z tego względu do połowów wskazany jest solidny sprzęt. Ryby połykają haczyk bardzo głęboko, dlatego po złapaniu najlepiej go odciąć, zwłaszcza, że krew węgorza jest jadowita.
Anguilla anguilla – gatunek zagrożony wyginięciem
Obecnie węgorza europejskiego uznaje się za gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem. Wysokie ceny tego gatunku skłaniają wędkarzy do połowu węgorzy we wszystkich stadiach rozwoju: od młodocianych węgorzy szklistych do osobników dorosłych. Obecny stan zasobów jest alarmujący. Znajduje się na najniższym poziomie w historii. Zagrożenie stanowi również pozyskiwanie narybku węgorza z dzikich populacji w celu zasilania prywatnej akwakultury.
Nie bez znaczenia dla środowiska jest też sposób przeprowadzania połowów. W tym celu najczęściej stosuje się narzędzia pułapkowe, włoki pelagiczne, narzędzia elektryczne, więcierze, sznury haczykowe, niewody stawne oraz żaki. Najgroźniejszymi dla ekosystemu są sznury haczykowe. Dotykają one dna morskiego i generują duży przyłów nie tylko węgorzy, ale również ptaków i ssaków morskich.
Chociaż Unia Europejska wprowadziła odpowiednie zarządzenia, które miały na celu odbudowę zasobów węgorzy i zapewnienie odpowiedniej produktywności populacji, to okazały się one zupełnie nieskuteczne.
Ryba węgorz – właściwości odżywcze
Węgorz jest jedną z bardziej kalorycznych ryb. W 100-gramowym filecie znajdziemy aż 236 kalorii oraz 15 gram tłuszczu. Pomimo to warto go gościć na swoim talerzu ponieważ ryba zawiera również: białko, potas, fosfor, sód, wapń, magnez, żelazo, cynk, mangan, miedź, selen, witaminę A, witaminę C oraz witaminy z grupy B.
Pomimo wysokiej kaloryczności węgorza warto wprowadzić do diety. Posiada on w swoim składzie nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, które wspomagają proces odchudzania, chronią organizm przed rozwojem miażdżycy oraz wspierają prawidłową pracę mózgu. Zawarta w rybie witamina A korzystnie oddziałuje na wzrok oraz działa antystarzeniowo. Witamina D przyczynia się do wzmocnienia kości i zapobiega rozwojowi osteoporozy. Z kolei witamina B3 odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego oraz aktywnie uczestniczy w syntezie hormonów płciowych.
Czy węgorz posiada właściwości trujące?
Spożycie omawianego gatunku ryby powinny zdecydowanie ograniczyć osoby cierpiące na przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby. Dzieje się tak, ponieważ węgorz jest rybą długowieczną z łatwością absorbującą znajdujące się w wodzie trujące metale, a szczególnie rtęć. Z tego samego powodu węgorzy powinny się wystrzegać kobiety w ciąży, karmiące piersią oraz małe dzieci.
Węgorz nie jest polecany również alergikom uczulonym na owoce morza i ryby. Spożycie ryby może być przyczyną wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego lub astmy.
Co ciekawe, krew węgorza jest jadowita. W żadnym wypadku nie należy dopuścić do jej kontaktu z ranami na ciele człowieka.
Podsumowując, węgorze są bardzo ciekawym i jeszcze nie do końca zbadanym gatunkiem ryb. Prowadzą wędrowny tryb życia. Są drapieżnikami. Można je spotkać nie tylko w wodzie, ale również na lądzie.
